De waterpoort is waarschijnlijk rond 1492 gebouwd, tegelijkertijd met de stadswal. De poort werd gebruikt om de toegang over water naar de stad af te sluiten. In 1613 werd de poort verbouwd tot sierpoort omdat de militaire functie was vervallen. Vanaf dat moment heeft de poort in hoofdlijnen haar huidige uiterlijk.
Be(e)renburg is een op kruiden getrokken Nederlandse (Friese/Groningse) gedestilleerde drank met een alcoholpercentage van ongeveer 30%. De oorspronkelijke Beerenburg werd begin 17e eeuw gemaakt door Amsterdamse jeneverstokers die een geheim kruidenmengsel van de kruidenhandelaar Hendrik Beerenburg gebruikten.
Het Friese paard is het oudste Nederlandse raspaard. Uit bronnen blijkt dat de Romeinen het ras graag gebruikten. Ze namen de Fries mee als oorlogspaard voor veldtochten in Brittannië. Ook in de middeleeuwen werd de Fries als krijgspaard gebruikt. Gedurende de Tachtigjarige Oorlog leverden kruisingen met Spaanse paarden, voornamelijk Andalusiërs, een actief en veelzijdig type Fries op.
De Elfstedentocht is een bijna 200 kilometer lange schaatstocht over natuurijs. Vanwege de afstand en vanwege het heroïsche karakter wordt de Elfstedentocht ook wel “De Tocht der Tochten” genoemd. Leeuwarden is vanouds de start- en aankomstplaats. De Elfstedentocht werd voor het eerst in 1909 gereden en wordt maximaal eenmaal per winter gehouden. De recentste tocht vond plaats in 1997.
Al in de negentiende eeuw werden wedstrijden met skûtsjes georganiseerd. Er werd toen vooral gezeild in de periodes dat de boeren geen vracht hadden en de schippers dus geen werk hadden. Op deze manier konden de schippers geldprijs verdienen. De belangstelling voor de Iepen Fryske Kampioenskippen Skûtsjesilen (Open Friese Kampioenschappen Skûtsjesilen) IFKS is in de loop der jaren zo gegroeid, dat er momenteel in vier klassen gezeild wordt door ruim zestig skûtsjes.
Bij fierljeppen probeert een atleet met behulp van een polsstok een zo groot mogelijke afstand over een sloot te overbruggen. Het is een traditionele Nederlandse sport. De Friese benaming polsstokverspringen (fierljeppen) wordt uitgesproken als fier-ljeppen. Het Fries is verwant met het Engels, waar hetzelfde woord “far leaping” zou zijn, dus “verspringen”.
De Oldehove (Fries: Aldehou) had ooit hét statussymbool van de Friese hoofdstad moeten worden. Het is anders gelopen. Al kort na de start van de bouw in 1529 verzakte de toren in de zompige ondergrond en werd ze – tegen beter weten in – verder afgebouwd, waarbij de verzakking keer op keer werd gecorrigeerd. Hierdoor kreeg het gebouw een lichte kromming. Van de geplande kerk werd uiteindelijk alleen maar de fundering gelegd.
Elk jaar barst vooral in Friesland de strijd los om het eerste kievitsei te vinden. Tegenwoordig is kievitseieren zoeken aan strenge regels gebonden. Ongelimiteerd kievitseieren zoeken is er dan ook niet meer bij. Voordat het kievitseieren zoeken aan banden gelegd werd was het een Friese traditie.
(Fries voor onze moeder) is een bronzen beeld gemaakt door de beeldhouwer Gerhardus Jan Adema (1898-1981). Us Mem is niet de officiële titel van het beeld. De bijnaam werd al snel na de plaatsing gegeven als tegenhanger van Us Heit (bijnaam van de Friese stadhouder Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg).
Grote Pier (Pier Gerlofs Donia), (Kimswerd, ca. 1480 – Sneek, 28 oktober 1520) was een Friese vrijheidsstrijder, kaper, zeerover en volksheld. Grutte Pier staat bekend als een legendarische krijger en een belangrijke historische figuur in de Friese geschiedenis. Daarom wordt hij ook vermeld in de Canon van Friesland.
Een vuurtoren op het eiland Terschelling, de oudste vuurtoren van Nederland. De naam is een afleiding van Sint Brandarius, een heilige waar het huidige dorp West-Terschelling in de Middeleeuwen naar was vernoemd.
Hiermee worden de zeven rode leliebladvormige bladen op de Friese vlag aangeduid. De zeven rode ‘pompeblêden’ (bladeren van de gele plomp en de witte waterlelie) verwijzen naar de middeleeuwse Friese ‘zeelanden’: zelfstandige landstreken langs de kust van Alkmaar tot de Wezer.
